Học 1-1 không hiệu quả như mình nghĩ

Học 1-1 luôn được xem là hiệu quả nhất, giá cũng cao nhất, nhưng thực sự các anh chị có cần không?

Ngắn gọn là nếu học chuyên môn, cần tư vấn chiến lược hoặc có thật nhiều câu hỏi cá nhân hóa thì sẽ phù hợp, còn nếu học kiến thức nói chung thì không nên, đặc biệt là học ngôn ngữ.

Ngồi một mình với giáo viên, ban đầu các anh chị sẽ cảm thấy rất được quan tâm, và giải đáp được hết các câu hỏi, sự tò mò của mình có. Tuy nhiên, sau khi các câu hỏi ban đầu đã được giải đáp, bước vào phần luyện giao tiếp thì hiệu quả giảm đáng kể vì một số lí do sau.

Thứ nhất, giáo viên, nếu được đào tạo và đặc biệt là có chứng chỉ sư phạm, được đào tạo để dẫn dắt cuộc trò chuyện. Khi các anh chị bí ý tưởng hoặc từ vựng, Tea biết cách hỏi mang tính khơi gợi, gợi ý từ vựng hoặc hỗ trợ để các anh chị tiếp tục nói được. Điều này tuy dễ chịu nhưng không đúng trong thực tế, khi mà mọi người đều chú ý để đạt được việc mình muốn hơn là giúp người khác giao tiếp rõ ràng. Đi siêu thị mà nhân viên không hiểu ý thì người ta sẽ mất kiên nhẫn, hoặc làm sai ý mình, chớ hông ai dịu dàng nhẹ nhàng hỏi từng ý một như cô giáo Tea kèm 1-1 đâu hihi.

Thứ hai, sau khoảng 1-2 buổi nói tiếng Anh, các anh chị sẽ quen hoặc ‘lờn’ với cách giao tiếp của giáo viên hướng dẫn, nên không còn tiến bộ nhanh như lúc đầu nữa. Hơn nữa, giao tiếp thực tế các anh chị sẽ gặp rất nhiều kiểu người, kiểu thói quen giao tiếp khác nhau mà nếu không được tập làm quen từ ban đầu thì sẽ gặp khó khăn rất nhiều. Học các lớp 8-10 người, đặc biệt là cũng là người không được đào tạo sư phạm, các anh chị sẽ được tập làm quen với việc này, giao tiếp như thế nào để đạt được công việc mình muốn làm (ví dụ như thống nhất ý kiến về một bài tập đơn giản, hay hỏi thông tin cần biết về người kia).

Vì hai lí do trên, nếu các anh chị học giao tiếp, cần cải thiện phản xạ thì rất không nên học 1-1 hoàn toàn, vì vừa tốn tiền, không được tối đa hiệu quả mà lại nhanh chán. Học lớp nhiều người vừa biết được thêm mối quan hệ, networking ngay cả khi online, học cách giao tiếp hiệu quả mà lại tiết kiệm chi phí rất nhiều!

Việc ngữ pháp và từ vựng bị chú trọng quá mức

Tea nghĩ có lẽ đến từ việc học tiếng Anh trong nhà trường của Việt Nam (hồi Tea học thôi nha, hi vọng bây giờ đã tốt hơn nhiều hihi), khi chúng ta phải nắm rõ tất cả các điểm ngữ pháp để thực sự trả lời đúng tất cả các câu hỏi trong lớp. Một phần cũng đến từ phong trào của những người học IELTS đời đầu, cho rằng muốn lấy điểm thật cal thì cần phải sử dụng từ vựng ngữ pháp cao siêu phức tạp.

Tuy nhiên, gần đây chúng ta thấy việc này không đúng, vì rất nhiều anh chị và các bạn đạt được điểm IELTS gần tối đa hoặc tối đa đều chia sẻ rằng cách tốt nhất để đạt điểm cao là phải giao tiếp lưu loát và tự nhiên, còn ngữ pháp và từ vựng chỉ là công cụ hỗ trợ. Mình nhắc đến IELTS ở đây vì hiện đang là thước đo uy tín nhất về khả năng tiếng Anh.

Phương pháp dạy ngữ pháp và dịch thuật - grammar translation - là một phương pháp dạy tiếng Anh đã rất cũ rồi. Chúng ta không nên tiếp tục áp dụng cách này.

Mình muốn đi từ điểm A đến điểm B, thì việc đầu tiên mình phải nghĩ là: điểm B ở đâu, mình muốn đi đâu. Sau đó, mình mới quyết định là mình bằng phương tiện gì, chứ đâu phải là mình nghĩ là ‘tôi muốn đi học bằng máy bay’, rồi tìm mọi cách để đi máy bay cho bằng được đâu nè 😁.

Việc nói tiếng Anh cũng tương tự, và ngữ pháp và từ vựng chính là một cái ‘máy bay/xe lửa/xe đạp’ đó để đưa chúng ta từ điểm A đến điểm B. Mục tiêu cuối cùng của chúng ta luôn luôn là việc giao tiếp, truyền tải được ý tưởng của mình cho người khác hiểu. Vậy nên nếu người ta hiểu rõ ràng, toàn bộ nội dung mình nói thì mình thành công.

Nếu chúng ta nói chuyện với người khác mà chúng ta cứ nghĩ về từ vựng ngữ pháp và phát âm của bản thân mình, thì có lẽ là chúng ta đang hơi…ích kỷ. Bởi vì mục đích của giao tiếp là cho họ hiểu truyền tải thông tin, chớ đâu phải để nói cho hay?!? Đáng lẽ ra chúng ta phải tập trung vào bản thân họ, đặc việc giao tiếp truyền tải được ý tưởng cho họ hiểu lên hàng đầu mới phải.

Bởi vậy, nên khi hướng dẫn cho học viên, các thầy cô nên lưu ý:

• Luôn khuyến khích cho học viên chúng ta nói được và viết được - viết ra cái gì cũng được. Đặc biệt lưu ý những lúc này (khi họ đang cố nói/viết) không chen ngang bắt lỗi/sửa lỗi. Đợi sau khi họ đã có thể giao tiếp thoải mái cái ý tưởng của bằng những vốn ngôn ngữ của họ đang có để đưa ra feedback (delayed feedback) phù hợp hơn trong trường hợp này.

• Khi đưa ra feedback, chỉ tập trung vào một, hoặc một vài điểm ngữ pháp trong một lần sửa thôi, không lan man và không tham lam. Các thầy cô càng giỏi tiếng Anh nhìn vào một bài có nhiều lỗi rất muốn (ngứa hihi) chỉ ra hết tất cả để cho các bạn học viên sửa ngay, và thậm chí các bạn học viên cũng nghĩ như vậy là tốt. Thật ra làm như vậy rất dễ bị lan man, hơn nữa người ta mới nói/viết có xíu mà bị sửa ‘be bét’ có khi đâm ra tâm lý bị… sợ.[g]

Em rất cảm ơn admin đã tạo ra diễn đàn rất cần thiết (và đặc biệt hiếm trong ngành của mình) để giao lưu học hỏi ạ!