Muốn học giỏi phải thay đổi

Lúc lên lớp thường được xem là lúc để học kiến thức mới, và đây cũng là lần đầu tiên các bạn tiếp cận với kiến thức mới. Tuy nhiên, các bạn áp dụng cách học này sẽ bị chậm lại rất nhiều trong thời đại này.

Ngày xưa khi công nghệ chưa phát triển, sách vở cũng hạn chế nên tự đọc sách gần như sẽ rất khó hoặc không thể hiểu bài mới được. Ngày nay không những không thiếu, mà người ta còn bị quá tải bởi…nhiều tài liệu quá. Đọc tài liệu mới, xem bài giảng là việc không quá khó nhưng tốn rất nhiều thời gian. Vậy nhưng việc này làm ở nhà được, nên tốt hơn hết là mình dành thời gian để xem bài trước, đọc bài trước khi lên lớp.

Phải nói rõ là không chỉ đọc sơ, xem sơ bài mới để biết mang máng là ‘hôm nay sẽ học cái gì', mà các bạn cần phải gần như hiểu/thuộc 80% bài giảng trước khi lên lớp. Làm được như vậy, thời gian lên lớp, khi tương tác với giảng viên và bạn học, sẽ là lúc ôn lại 1 lần, và về nhà lại ôn lại 1 lần nữa sau buổi học. Dựa trên nguyên tắc lặp lại gián đoạn, sau buổi học đầu tiên, bạn ôn lại đã có thể ghi kiến thức ấy vào bộ nhớ dài hạn.

Việc ‘thuộc’ bài trước khi lên lớp còn nâng cao khả năng thuyết trình và ứng dụng thực tế. Khi không phải ngồi chăm chú take note và nghe giảng mà dùng lý thuyết mình đã học để trình bày, tranh luận, bạn được thực hành trình bày ý kiến đó trước người khác, cũng giống như trong thực tế vậy. Bạn cũng sẽ có nhiều thời gian hơn để tập trung vào các ví dụ, áp dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề, từ đó lại nhớ lâu hơn. Cái gì ‘xài' nhiều mới nhớ, không xài sẽ quên mà.

Đa số các bạn, dù ở VN hay UK, Tea thấy khi giảng viên hỏi các bạn có câu hỏi gì không, các bạn không có gì để hỏi. Đây thực sự là một sự lãng phí - vì đọc bài thì tự làm được, còn hỏi thì chỉ có ngồi trước mặt mới hỏi được thôi. Khi đọc bài trước, các bạn sẽ tìm ra được những điểm vướng của bản thân để hỏi giảng viên ngay lập tức khi có cơ hội. Giảng viên cũng sẽ đánh giá bạn cao hơn khi bạn đặt câu hỏi - đặc biệt là câu hỏi hay.

Học Cambridge đắt hơn tiếng Anh phổ thông

Là vì tiếng Anh phổ thông tuyển ‘theo lô theo lốc’, cho ngồi mấy chục bạn một phòng. Học hệ Cambridge thì ‘chịu’ vì có phần speaking, không thể nào làm như vậy được.

Chỉ vậy thôi chứ để dạy được tiếng Anh phổ thông, lấy điểm trong trường đôi khi còn khó hơn nhiều so với dạy được tiếng Anh theo hệ KET, PET,…

Vậy nhưng đó theo Tea vẫn là đắt - việc ngồi theo lô theo lốc trong lớp học sửa bài ấy. Vì giá trị cộng thêm không nhiều, nếu không muốn nói là còn thua ngồi xem video bài giảng.

Video bài giảng mình có thể bảo nó ‘im đi’, ‘lặp lại 10 lần’, ‘nói chậm thôi’, ‘nói nhanh lên’,…đủ thứ trò. Lúc nào muốn học thì lôi ra học, nửa đêm cũng ‘lôi đầu’ nó ra mà nghe được. Trong khi nếu học trong lớp kiểu kia, không chú ý một xíu là bị la, bị nhắc, bị khó chịu liền.

Vấn đề khó nhất ở đây là các bạn không tập trung, không tự giác. Thậm chí thầy cô có làm 7749 cái video thật chi tiết đi nữa, các bạn đôi khi cũng không buồn xem, nên thành ra đôi khi lớp học tiếng Anh luyện thi phổ thông đôi khi là chỗ để thầy cô ngồi…canh các bạn ngồi học. Việc này mệt cả cô, cả trò, cả phụ huynh (gọi là tốn tiền vì không ‘canh’ được con đó).

Tea rèn cho các bạn tính tự giác, tính tự học, rồi cung cấp đầy đủ công cụ chi tiết cho các bạn tự học.

Khó chứ, vất vả chứ, nhưng cũng rất xứng đáng chứ. Ai cũng biết câu chuyện cần câu và con cá, nhưng ít ai để ý là để có được cái cần câu thì cũng phải nhịn đi xin cá một vài ngày để góp nhặt, làm cần câu, rồi cũng phải học câu, luyện tập một thời gian mới câu được đủ ăn (ai đi theo chồng/theo bồ câu cá rồi sẽ hiểu hihi). Nói chung rất vất vả, nhưng đó là cách Tea chọn.

Tính tự giác thì rèn như thế nào:

• Thay vì dạy cho các bạn thì hiện tại đơn, thì cho các bạn tự thảo luận, tự chatGPT, tự Google rồi giải thích cho cô: present continuous khác simple present chỗ nào.

• Cho bài tập là cho luôn đáp án, các bạn tự làm, tự sửa và cô sẽ chỉ sửa những câu các bạn không hiểu. Tin tưởng các bạn vậy chắc chắn sẽ có hiện tượng chép đáp án - Những lúc này mình làm việc mạnh, nghiêm túc với cả bạn ấy và phụ huynh, cho bạn biết sự nghiêm túc, tự giác là như thế nào. Tiếp cận vấn đề với sự tôn trọng (không la mắng) và nhiệt thành 85% sẽ cảm hóa được học viên đó.

• Hướng dẫn các bạn kĩ năng làm kế hoạch học tập, phân bổ thời gian. Bản thân người lớn đi làm full-time vẫn học và thi đạt IELTS, ACCA (kế toán) là do họ biết phân bổ thời gian. Kĩ năng này phải học, và mình dạy được cho học viên của mình. Một mẹo nhỏ là mình nói chuyện với các bạn dựa trên số tiếng bỏ ra hàng tuần: thay vì ‘mỗi ngày 1 tiếng’, thì ‘mỗi tuần 7-10 tiếng, tùy bạn phân bổ cho hợp lí’, các bạn sẽ có cái nhìn rộng và tự phân bổ tốt hơn.

Công cụ các bạn cần là những gì:

• Chỉ cho bạn cách Google: những bài tập phân biệt âm nhấn khác nhau, âm tiết khác nhau hoàn toàn có thể Google được bằng cú pháp [phrase] + pronunciation hoặc [phrase] + IPA. Một số cú pháp hiệu quả nữa là:

• [phrase 1] vs [phrase 2]: phân biệt 2 từ tương tự

• [phrase] + synonym/antonym: tìm từ đồng nghĩa/trái nghĩa

• [phrase] + meaning: nghĩa chi tiết của một từ nào đó

• [phrase] + la gi: bí quá thì như vầy là ok hihi

• ChatGPT: các cú pháp của Google đều có thể dùng trong ChatGPT được, tuy nhiên ChatGPT phong phú hơn, đa dạng hơn nữa, nên một bài khác mình sẽ đi sâu vào các prompt để học tiếng Anh cùng ChatGPT.

• Video dạy ngữ pháp của cá nhân: Đây là điểm khác biệt trong thương hiệu của mỗi giáo viên. Mỗi thầy cô đều có cách giải thích rất khác nhau và độc đáo theo một cách riêng, nên làm video để học viên coi đi coi lại, làm được mấy trò ‘im đi’, ‘lặp lại 10 lần’, ‘nói chậm thôi’, ‘nói nhanh lên’,…lúc nào rảnh là ‘lôi đầu’ mình ra bắt dạy là một cách Tea thấy cực kì hiệu quả. Không cần cầu kì đâu, bấm OBS quay mà hình rồi cứ thao thao bất tuyệt - chẳng phải trong lớp cũng ngồi như thế sao.

Nếu làm được những điều trên, trong lớp cô và trò có thể vui vẻ cùng nhau tập trung vào listening, speaking, debating, communicating,…nói chung là ‘have fun’ với tiếng Anh - hay thảo luận những vấn đề về tư duy, kĩ năng, động lực nhiều hơn.

Cái gì làm được ở nhà thì làm ở nhà, để gặp nhau ít thôi nhưng chất lượng.